Türkiye’de memur ve emekli maaşlarına Temmuz ayı itibariyle zamlar uygulandı. Enflasyon farkından uygulanan zamlara bir de refah payı artışı eklendi. Öte yandan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Mart ayında çıkan yasa ile emeklilik başvurusunda bulunan 1 milyon 899 bin EYT’linin de aylık bağlama işlemlerinin tamamlandığını açıkladı. Ancak yaşı beklemeden emekli oldukları için sevinen EYT’lilerin büyük bir kısmı, emekli maaşlarının düşük olduğundan yakınıyor.
Habertürk’ün haberine göre hem emekli olan EYT’li vatandaşlar hem de emeklilik hakkını bekleyenler, emekli maaşlarını yükseltmenin yollarını arıyor. Emekli aylığı alarak çalışma hayatına devam eden kişilerden Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) kesiliyor ancak kesilen bu primin emekli aylığına bir katkısı bulunmuyor. EYT kapsamında emekli olanların, düşük seviyedeki emekli aylıklarını artırabilmeleri için maaşı kestirip asgari ücretin en az 3 katı kadar yüksek maaşla çalışması gerekiyor. İşte detaylar…
EMEKLİ MAAŞINI KESTİRMEK AVANTAJLI MI?
Emekli olan EYT’li vatandaşların, emekli maaşlarını artırabilmeleri için emekli aylığını kestirip, asgari ücretin en az 3 katı kadar yüksek maaş ile çalışması gerekiyor ve bu yolu tercih edenlerin de alacakları maaş artışının, mahrum kalacakları emekli maaşına oranı hesaplamaları gerekiyor. Şayet kişilerin çalışmaya devam ettikleri süreçte alacakları brüt ücret yüksek değilse, emekli aylığını kestirmek de genelde avantaj sağlamıyor. Bunun cazip hale gelebilmesi için de ilgili kanunda düzenleme yapılması gerekiyor.
EMEKLİ AYLIĞI NASIL HESAPLANIR?
Emekli aylığının yüksek olmasını isteyenlerin, çalışmaya devam ettikleri dönemde brüt ücretlerinin yüksek olması ve olabildiği kadar uzun süre çalışmaları gerekiyor. Zira emekli aylıkları, SGK’ya çalışma sürecinde bildirilen prime esas kazançların aylık bağlama oranı (ABO) ile çarpılmasıyla hesaplanıyor. Her 360 günlük çalışma süresine karşılık aylık bağlama oranı da 2 puan artıyor.
EMEKLİLİK DİLEKÇESİNİN VERİLDİĞİ TARİH
İlk kez emekli olunan tarih de emekli aylığı tutarında belirleyici bir faktör oluyor. Özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde verilen emeklilik dilekçeleri, aylıkta %10-15 gibi farklara neden olabiliyor. Örneğin 2022 yılında dilekçe verenler, 2023 yılında verenlere göre yaklaşık %10 civarında daha yüksek maaşla emekli oldu.
