1994 yılında üniversite yıllarında tutuklanarak uzun yıllar cezaevinde kalan Çomak’ın hayatı, sanat dünyasında ve hukuk alanında birçok tartışmaya yol açtı. Şiirleri ve edebi eserleriyle adından söz ettiren Çomak’ın tahliye durumu da merak konusu olmaya devam ediyor. Bu yazıda, İlhan Sami Çomak’ın kim olduğu, edebi kariyeri ve cezaevindeki durumu hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
İlhan Sami Çomak Kimdir?
İlhan Sami Çomak, 8 Mart 1973 tarihinde Bingöl’ün Karlıova ilçesinde doğdu. Bingöl’de ilk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra, 1992 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’ne kaydoldu. Eğitim hayatında gösterdiği başarılar, onu edebiyat dünyasının önemli isimlerinden biri yapacak bir yolculuğun başlangıcı oldu.
İlhan Sami Çomak, 1994 yılında üniversite yıllarında tutuklandı. "PKK adına orman yakma" ve "bölücü faaliyette bulunma" suçlamalarıyla gözaltına alındı. Tutukluluk sürecinde işkence gördüğü iddiaları gündeme geldi. Devlet Güvenlik Mahkemeleri tarafından yargılanan Çomak, başlangıçta orman yakma suçlamasından beraat etti; ancak PKK’ya üye olmak ve çeşitli suçlar nedeniyle idam cezasına mahkum edildi. İdam cezasının kaldırılmasının ardından müebbet hapse çevrilen cezası, 2000 yılında Yargıtay tarafından onandı.
Çomak, 2001 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu. AİHM, Türkiye'yi adil yargılanmama nedeniyle tazminat ödemeye ve Çomak’ın yeniden yargılanmasına karar verdi. Ancak bu kararın uygulanması sekiz yıl sürdü. 2014’te İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi yeniden yargılanma talebini kabul etti; ancak Çomak, müebbet hapis cezasıyla tekrar mahkum edildi ve bu karar bir kez daha Yargıtay tarafından onandı.
İlhan Sami Çomak, cezaevindeyken de edebiyat çalışmalarına devam etti. Kürtçe ve Türkçe dillerinde yazdığı şiirleriyle tanındı. Eserleri arasında "Günaydın Yeryüzü", "Geldim Sana", "Açık Deniz", "Karınca Yuvasını Dağıtmamak", "Hayattayız Nihayet" ve "Hayat Seni Çok Seviyorum" gibi kitaplar yer alıyor. Çomak’ın şiirleri İngilizce, Norveççe, Rusça, Almanca ve Galce'ye çevrilmiştir.
Çomak, 2019 yılında "Geldim Sana" dosyasıyla Sennur Sezer Emek-Direniş Şiir ve Öykü Ödülü'ne layık görüldü. 2022 yılında "Hayattayız Nihayet" adlı şiir kitabıyla Metin Altıok Ödülü’nü kazandı ve Norveç Kültür Bakanlığı ile Yazarlar Birliği İfade Özgürlüğü Ödülü’nü aldı. Ayrıca, "Anatomy of Freedom" ve "Not Home" adlı kısa filmlerle Venedik Film Festivali'nde temsil edildi.
Çomak, Türkiye Pen Yazarlar Derneği, Türkiye Yazarlar Sendikası, Norveç Pen, Avusturya Pen, Galler Pen Cymru, İrlanda Pen ve Kürt Pen (PENa Kurd) gibi uluslararası kuruluşlarda yaşam boyu onur üyesidir. İngilizce seçme şiirlerinden oluşan "Separated From the Sun" adlı kitabı ise Eylül 2022'de Smokestack Books UK tarafından yayımlandı.
İlhan Sami Çomak’ın tahliye süreci, son dönemde merakla beklenen bir konu oldu. 2024 itibariyle, Çomak’ın tahliye talebi üç ay süreyle ertelendi. Çomak’ın resmi sosyal medya hesabından yapılan açıklamalarda, "Ben iyiyim. Güçlü ve ayaktayım. Siz de güçlü olun. Buradan başı dik çıkacağım, önemli olan budur" şeklindeki moral verici mesajlar yer aldı. Çomak’ın cezaevindeki yaşamı ve hukuki mücadelesi, hem edebiyat camiası hem de insan hakları savunucuları tarafından yakından takip edilmektedir. Şiirleri ve mücadelesi, onun özgürlüğü için devam eden umudu simgeliyor.
