2020 Yılından hepimiz çok çektik. 2020 yılını diğer yıllardan ayıran en büyük özellik, küresel etkilerin yaşandığı bir yıl olmasıydı.
Dünya savaşlarının dışında, küresel krizlerin yaşandığı yıllarda bile bazı ülkelerde ve bazı sektörlerde bile krizler bu kadar etkili olmamıştı.2020 yılında yaşanan, tüm dünyayı etkisi altına alan bu büyük ekonomik, sosyal, sağlık ile ilgili krizin birçok nedenleri var.
Bu güne kadar yaşanan küresel ekonomik buhranlar, sadece salgın hastalıklar nedeni ile çıkmamıştı. Bu bir.
Dünya, geçmişte yaşadığı buhranlarda, bu kadar globalleşmemişti. Ülke ekonomileri birbirlerine bu kadar muhtaç, bu kadar iç içe olmamıştı. Yani Globalizim sonucu, mallar ve sermayeler hiçbir dönemde, bu dönemde olduğu kadar serbest dolaşmamıştı. Bu iki.
Günümüzde, bölgesel savaşların uzun yıllardır devam etmesi, neredeyse çeşitli zamanlarda, çeşitli ülkelerin birbiri ile savaşmaları ve iç karışıklıklar yaşamaları nedeni ile Dünya farklı bir üçüncü dünya savaşı yaşamaktadır. Yani, saman altından giden su, 2020 yılında görünür olmuştur. Bu üç.
Bu savaşların ve iç karışıklıkların sonunda kontrol edilemeyen ve durdurulamayan mülteci, sığınmacı ve göçmen sorunları yaşanmıştır. Ülkelerin ve şehirlerin nüfusları ön görülür ve planlanır olmaktan çıkmıştır. Yurtlarından ayrılmak zorunda olan bu insanlar, başta gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerini, eğitimlerini, şehirlerin planlı gelişmelerini ve yeterli olan sağlık sistemlerini, ücret dengelerini bozmuştur.
Ulaşım; İnsanların, ülkeler, kıtalar arası seyahat kolaylığı ve Hava taşımacılığının yaygın ve ödenebilir olması nedeni ile kısa sürede istenilen bölgelere gidebilmelerine olanak sağlamıştır. Bu dört. Pandemiyi oluşturan en önemli etkilerinden birisi, hastalık yapan etkenin bulaşma hızı kadar, hastaların ve portörlerin dolaşım ve bulaştırma hızlarıdır.
Günümüzde ayni ülke ve şehir yaşayanların arasındaki gelir dağılımı farklılıkları fazladır. Bunun sonucunda ayni şehir yaşayanları arasında, kültürel, eğitim, Kişisel bakım, beslenme, barınma ortamı farklılıkları da oluşmaktadır. Bu beş. Ayni şehri, işyerini, fabrikayı, okulu, ayni sosyal ortam ve mekânları, hatta ev hizmetleri almak ve vermek maksadı ile ayni evleri paylaşan insanlar hastalıkları birbirlerine kolay bulaştırmaktadırlar.
Şimdi gelelim bu kış nasıl geçecek sorusunun cevabını bulmaya; aklımıza ilk gelen yukarıda saydığımız beş maddede bir rahatlama olmazsa, kişisel korunma ve temizliğimize dikkat etmezsek, en önemlisi Korana virüsüne karşı çok etkili tedavi ve aşı bulamazsak bu kışın kolay geçmeyeceğini söylemek isterim.
Saygılarımla. A. Tufan GÜVEN